برای دانش بنیان شدن باید از حداکثر ظرفیت دانشگاه‌ها استفاده کرد

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین در همایش ملی شرکت‌های دانش بنیان کشاورزی که صبح امروز سه‌شنبه‌ پانزدهم آذرماه در دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) برگزار شد، اظهار کرد: برای دانش بنیان شدن باید از حداکثر ظرفیت اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها استفاده کنیم چرا که با از دست دادن این عزیزان نمی‌توانیم خلأ علمی موجود را جبران کنیم. رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین با اعلام فعالیت تنها 2 شرکت دانش بنیان کشاورزی در قزوین گفت: تنها ۶.۵ درصد از شرکت‌های دانش بنیان کشور و ۴.۹۲ درصد از کل هسته‌ها و واحدهای فناور را شرکت‌های دانش بنیان کشاورزی تشکیل می‌دهند، دلیل اصلی پایین بودن درصد شرکت‌های دانش بنیان بخش کشاورزی توان پایین شرکت‌ها و واحدهای فناور کشاورزی و منابع طبیعی در رقابت با شرکت‌ها و واحدهای فناور سایر بخش‌های اقتصادی کشور است. بابک قرالی، بیان داشت: فناوری و نوآوری را باید در بخش کشاورزی ایجاد کنیم برای همین امر باید تمام اجزای این زیست بوم را شناسایی کرد. وی افزود: در حال حاضر در خصوص اجزای زیست بوم کشاورزی صحبت می‌کنیم و این در حالی است که ما سازنده آن نیستیم و مدیریت استان باید در خصوص آن صحبت کند چرا که دانشکده‌های کشاورزی از اجزای این زیست بوم به شمار می‌روند. رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین خاطرنشان کرد: قزوین در تولید برخی از محصولات کشاورزی همچون زغال اخته دارای رتبه نخست است و این یکی از نکات منفی محسوب می‌شود چرا که شرایط اقلیمی استان اجازه می‌دهد محصولی همچون زغال اخته در استان رشد پیدا کند. وی اعلام کرد: بر اساس آمارها تنها یک درصد خاک کشور در استان قزوین واقع شده و ۴ درصد محصولات کشاورزی ایران در این استان تولید می‌شود؛ در استان قزوین ۸۰ هزار بهره‌بردار کشاورزی وجود دارد و ۱۷۲۰ نفر عضو نظام مهندسی کشاورزی هستند. قرالی اضافه کرد: 4.2 میلیون بهره‌بردار کشاورزی وجود دارد که 36 درصد آنان بی‌سواد هستند و این در حالی است که 26 درصد شاغلان بخش‌های کشاورزی دارای تحصیلات عالیه هستند؛ 3.6 درصد از فارغ‌التحصیلان کشور دارای تحصیلات مرتبط با بخش کشاورزی بوده و صرفا 0.79 درصد بهره‌برداران کشاورزی دارای تحصیلات عالی مرتبط و 4.5 درصد بهره‌برداران دارای تحصیلات عالی غیرمرتبط هستند. وی تصریح کرد: جمعیت دانشجویان پذیرفته شده در رشته‌های کشاورزی در یک سال ، حدود 1.5 برابر کل فارغ‌التحصیلان کشاورزی شاغل در بخش کشاورزی است؛ این در حالی است که 1.6 درصد از دانشجویان مقطع کاردانی کشور در رشته‌های کشاورزی اشتغال دارند، 12 درصد دانشجویان دکترای کشور نیز در رشته‌های مرتبط با بخش کشاورزی تحصیل می‌کنند. رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین تأکید کرد: مقایسه تعداد بهره‌برداران با مجموع فارغ‌التحصیلان رشته‌های کشاورزی نشان می‌دهد که فارغ‌التحصیلان این بخش نقش ناچیزی در بهره‌وری بخش کشاورزی دارند. وی عنوان کرد: با توجه به نقش اثبات شده شرکت‌های کوچک و متوسط در اقتصاد، توجه بیش از پیش به شکل‌گیری شرکت‌های مذکور، متشکل از فارغ‌التحصیلان بخش کشاورزی و توسعه فناوری‌های نوین و ورود آن‌ها به مزرعه توسط شرکت‌های دانش بنیان ضروری است. قرالی اظهار کرد: با توجه به وضعیت زیست بوم فناوری، 28 مرکز رشد کشاورزی و منابع طبیعی، 376 شرک دانش بنیان، هسته و واحدهای فناور مستقر در مراکز رشد و 163 شرکت دانش بنیان و واحد فناور متشکل از اعضای هیئت علمی و محققان سازمان تات در کشور مشغول به فعالیت هستند. وی بیان کرد: در قزوین تنها 2 شرکت دانش بنیان کشاورزی فعالیت دارند لذا شناخت اجزای سیستم مهم‌ترین اقدام است. تنها ۶.۵ درصد از شرکت‌های دانش بنیان کشور و ۴.۹۲ درصد از کل هسته‌ها و واحدهای فناور را شرکت‌های دانش بنیان کشاورزی تشکیل می‌دهند، دلیل اصلی پایین بودن درصد شرکت‌های دانش بنیان بخش کشاورزی توان پایین شرکت‌ها و واحدهای فناور کشاورزی و منابع طبیعی در رقابت با شرکت‌ها و واحدهای فناور سایر بخش‌های اقتصادی کشور است. قرالی ادامه داد: از دیگر دلایل کمبود شرکت‌های دانش بنیان در حوزه کشاورزی می‌توان به نیاز بخش کشاورزی و منابع طبیعی به فناوری‌های سطح متوسط، بالاتر بودن درصد ریسک شرکت‌ها و واحدهای فناور کشاورزی  و منابع طبیعی، پایین بودن سطح آگاهی و سواد بهره‌برداران بخش کشاورزی و منابع طبیعی، پررنگ بودن نقش زنجیره تولید در بخش کشاورزی و منابع طبیعی نسبت به سایر بخش‌های اقتصادی کشور و ارزش افزوده پایین بخش کشاورزی نسبت به بخش‌های دیگر اقتصادی اشاره کرد. رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین یادآور شد: ایران یکی از پنج کشور دنیا که بیش از ۲۰ نوع محصول کشاورزی در آن تولید می‌شود ۳۰ درصد صادرات غیر نفتی مربوط به محصولات کشاورزی است همچنین ۹۰ درصد مواد اولیه صنایع تبدیلی و ۹۵ درصد محصولات کشاورزی در کشور تولید می‌شود‌. در کشور ۱۲۵ میلیون تُن انواع محصولات کشاورزی تولید می‌شود که ۱۸ درصد تولید ناخالص ملی مربوطه به این بخش است ۱۲۳ درصد اشتغال کشور را تامین می‌ کند. وی متذکر شد: سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی به اختصار تات نامیده می شود که این سازمان، ایجاد پارک علم و فناوری کشاورزی را در دستور کار خود قرار داده است تا چرخه زیست بوم کشاورزی تکمیل شود. سازمان جهاد کشاورزی سازمان اجرایی لذا فکر کردن برای چالش‌های کشاورزی وظیفه این سازمان نیست و تمامی اجزای زنجیره باید و برای حل چالش های بخش کشاورزی فکر کرده و اقدام کنند. قرالی اشاره کرد: در کشور به دلیل کمبود بارش‌ها همه بر تغییر الگوی کشت تاکید دارند اما این سوال مطرح می‌شود آیا الگوی تولید باید به صورت دستوری از وزارت جهاد کشاورزی ابلاغ شود یا باید بر اساس پتانسیل‌های کشاورزی، نظر کشاورزان، نظر آب منطقه‌ای و اقتصاد کشور تصمیم‌گیری کنیم. وی گفت: تغییر کاربری اراضی کشاورزی یکی از مشکلاتی است که در سال‌های اخیر با آن مواجه هستیم بر اساس گزارشات مردمی خانه‌های غیرمجاز تخریب می‌شود به‌دلیل عدم وجود سیستم برای رصد اراضی کشاورزی از تغییر کاربری‌ها مطلع نمی‌شویم لذا از شرکت‌های دانش بنیان می‌خواهیم سیستمی را طراحی کنند تا به صورت برخط تغییرات را مشاهده کنیم و مانع از تبعات اجتماعی تخریب تاسیسات کشاورزی شویم. وی تأکید کرد: در بخش کشاورزی علاوه بر تولید باید به تولید محصولات سالم و گواهی شده، تولید محصولات قابل ردیابی و عدم تخریب محیط زیست توجه کنیم. قرالی اعلام کرد: در طول سه دهه گذشته سهم بخش کشاورزی از «تشکیل سرمایه ناخالص کل» به طور متوسط 4.2 درصد و دامنه تغییرات آن بین 3.8 تا 4.6 درصد بوده است، میانگین سهم ارزش افزوده بخش کشاورزی در کل اقتصاد نیز 12.9 درصد بوده است. وی تصریح کرد: علی‌رغم افزایش سهم بخش کشاورزی در اقتصاد کشور به 2 برابر «نسبت تشکیل سرمایه ناخالص به ارزش افزوده» در بخش کشاورزی به نصف کاهش یافته و به طور متوسط 11.6 درصد بوده  در حالی که در کل اقتصاد 33.7 درصد بوده است. رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین یادآور شد: علی‌رغم افزایش سهم و اهمیت بخش کشاورزی در اقتصاد کشور، این بخش از منابع سرمایه‌ای کمتری بهره‌مند بوده است و بر خلاف ظرفیت بالای کشاورزی برای جذب سرمایه، تمایل به سرمایه‌گذاری در این بخش کاهش یافته است. ورود فناوری‌های نوین به بخش کشاورزی می‌تواند نسبت تشکیلات سرمایه ناخالص به ارزش افزوده در این بخش را بهبود بخشد.