درج شده توسط: مدیر سایت

ضرورت‌ حضور اساتید و دانشجویان در فرآیند فرهنگسازی و جامعه‌سازی

22 Oct 2022

کد خبر : 929867

تعداد بازدید : 9

علی درودیان، مدیر برنامه‌ریزی فرهنگی و اجتماعی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، در یادداشتی که با موضوع" تمدن‌سازی با استفاد از تمام ظرفیت‌های جامعه" نوشته و آن را در اختیار ایسنا قرار داده، آورده است: دستاوردهای

دانشمندان در علوم انسانی از روانشناسی که به‌ طور اخص به ذهنیت و فردیت انسان‌ می‌پردازد

تا علوم اجتماعی که به طور اعم به عینیت و اجتماع انسان‌ها می‌پردازد؛همواره در ارتقا یا انحطاط

ارزش‌های بشری،یک عامل را رکن‌رکین تحولات معرفی کرده‌ است به نام فرهنگ.

رسیدن به دانشگاه جامعه‌سازی که خود مقدمه ظهور دانشگاه تمدن‌ساز است طبیعتاً در درجه اول وظیفه معاونت فرهنگی است که از همه اساتید و دانشجویان برای این حرکت عظیم دعوت کند رویکرد اول این معاونت، یعنی خروج از فضای یکجانبه‌گرایی و ورود به عرصه مسئله‌محور بودن هم به دست خود اساتید و دانشجویان رقم زده شود.

اهمیت این رکن در تحولات بشری فراتر از دستاوردهای علمی است چنانکه حتی رسالتِ رسولِ خدا(ص) و حیاتِ دین اسلام نیز در درجه اول بر محورِ  کتاب، قلم، استدلال و منطق، سبک زندگی، خودسازیِ مقدم بر دیگرسازی، تعاون، شورا، حساسیت‌های اخلاقی، دینی و انسانی و در یک کلام «فرهنگ اسلامی» استوار بوده و هست. برهمین مبنا و برخلاف نظرِ مغرضان و تفسیرِ خام‌ِ دوست‌نمایان، جان‌مایه سخنانِ رهبری نه «دشمنان ایران» که در وهله اول «فرهنگ ایرانیان» است.

معاونت فرهنگی و پرهیز از زیست گلخانه‌ای دغدغه فرهنگِ ایرانیان از منظر ساختارگرایانه، کلان‌ساختاری است که در دل خود، ساختارهای ریزتری را جای داده است به طور مثال آموزش و پرورش، مساجد، هیئت‌ها، خانواده و ... از این جمله‌ هستند و در این بین صدالبته دانشگاه‌ها یکی از مهم‌ترین ساختارهای فرهنگ ایرانیان را تشکیل می‌دهند. برهمین اساس است که معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه‌ها بین المللی امام خمینی (ره) تمام شئونات این معاونت را به مثابه ساختاری مشاهده می‌کند که باید همه اساتید و دانشجویان - با هر گرایش قانونیِ سیاسی و عقیدتی- در دل آن نقش خود را ایفا کنند. از این حیث چه ساختار فرهنگی و چه عناصر این ساختار فرهنگی، نمی‌توانند با زیست گلخانه‌ای و انتزاعی ره به سر منزل مقصود برسانند. طبیعتاً در درجه اول وظیفه معاونت فرهنگی دعوت از همه اساتید و دانشجویان است تا رویکرد اول این معاونت، یعنی خروج از فضای یکجانبه‌گرایی و ورود به عرصه مسئله‌محور بودن هم به دست خود اساتید و دانشجویان رقم زده شود. رسیدن به دانشگاه جامعه‌سازی که خود مقدمه ظهور دانشگاه تمدن‌ساز است از همین تعاون و تیم‌سازی حاصل می‌شود. بنابراین در این رویه نه اساتید غریبه و بیگانه با معاونت فرهنگی دانشگاه هستند و نه نگاه معاونت فرهنگی به عناصر دانشگاهی نگاهی از موضع بالا و برخاسته از دوگانگی است. معاونت فرهنگی خود متشکل از همین دانشجویان و اساتید است. نوع نگاه نیز بسیار مشخص و شفاف است؛ دعوت از همه اساتید و همه دانشجویان. تنها شرط این دعوت رعایت قوانین کشور است. قانون‌مداری که به طوری طبیعتاً و انصافاً ابتدا باید از خود معاونت فرهنگی و به‌طور کلی همه ساختار اداری دانشگاه آغاز شود چه اینکه خودسازی در هر فرد و سیستمی مقدم بر دیگری‌سازی است. پس از قانونمداری دیگر هیچ شرطی مطرح نیست چنانکه همه سلایق سیاسی و فکری در اینجا محترم هستند و به فرموده مقام معظم رهبری: «دانشگاه و دانشجو باید سیاسی باشد... دانشگاهی که در آن تفاوت سلایق سیاسی و اجتماعی وجود ندارد، دانشگاهی مرده است». جامعه و تمدن‌سازی با استفاده از ظرفیت‌ها استفاده نکردن از ظرفیت‌های عظیم انسانی و طبیعی یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های رهبری در ترسیم نقشه راه فرهنگ ایرانیان است. نقشه‌ راهی که در ابتدای این نوشتار از آن تعبیر به کلان‌ساختار فرهنگ ایرانیان شد. در همین رابطه معظم‌له در بیانیه گام دوم تأکید می‌کنند: «...گفته شده‌ است که ایران از نظر ظرفیت‌های استفاده‌نشده طبیعی و انسانی در رتبه اول جهان است. بی‌شک شما جوانان مؤمن و پُرتلاش خواهید توانست این عیب بزرگ را برطرف کنید». معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) می‌تواند به عنوان بخشی از این کلان‌ساختار فرهنگی و اجتماعی کشور با رعایت تدابیری، نقش ممتاز خود را در رفع این نقیصه ایفا کند. یکی از این موارد همان وانهادن هر نوعی از دوگانگی و تباین میان معاونت فرهنگی و بدنه دانشگاه است و دیگری توجه به جامعیت نیازهای بدنه دانشگاه و خانواده‌محوری که در رأس همه این نیازها قرار دارد. چگونه می‌توان از استاد و دانشجویانی -که خانواده یکی از دغدغه‌های اصلی آن‌هاست- توقع استفاده از ظرفیت‌های انسانی و طبیعی را داشت بی‌آنکه به فکر تعالی محیط خانواده باشیم؟ بنابراین هر نوع تعالی خانواده به انحاء مختلف کمکی‌ است به حل مسائل کشور و ارتقای ساختارهای فرهنگی حاکم بر آن. در این بین در رابطه با عفاف و حجاب نیز رویکرد اصلی باید دعوت و توجه به بُعد رحمانی دین اسلام باشد. در آیین رحمانی اسلام، بلااستثنا همه انسان‌ها -چه با حجاب باشند و چه فرد در رعایت حجاب اهتمامی نداشته باشند- با یکدیگر برادر و خواهر هستند ضمن اینکه او که در امر حجاب چنانکه باید و شاید، اهتمام نورزیده، چه بسا عامدانه نبوده و یا از سر بی‌اطلاعی باشد، نکته قابل توجه اینکه در ابتدا باید بررسی شود که چقدر ما متولیان فرهنگی، با برخوردهای بخشنامه‌ای و صرفاً جهت ارائه بیلان کاری خود آن‌ها را نسبت به ارزش‌ها و فواید حجاب خالی‌الذهن ساخته‌ایم؟! در اینجا نیز باید دوباره تغییرات را ابتدا از خود آغاز کرده و سپس بدنه دانشگاه و جامعه را به نتیجه این تغییرات دعوت کنیم. طبیعتاً پس از این تغییر، می‌توان با رویکرد آگاه‌سازی و دعوت، شاهد رشد بیش از پیش گرایش جوانان به عفاف و حجاب باشیم. از این حیث بار دیگر باید به ابتدای این نوشتار بازگشت و دغدغه فرهنگ و فرهنگ‌محوری در حل مسائل را در رأس امور نهاد و آنگاه به داوری و سنجش تغییرات مثبتی پرداخت که بر اساس قانون طبیعت در انسان ایرانی و جامعه او روی خواهد داد.