رویداد قزوین شناسی نخستین رویداد علمی استانی و کشوری به شیوه متفاوت است

به گزارش روابط عمومی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)؛ دکتر مهدی نوریان پیش نشست همایش بین المللی قزوین شناسی پیش از اسلام که ظهر شنبه 30 اردیبهشت ماه در تالار اجتماعات بوستان دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) برگزار شد اظهار کرد: امیدواریم با برگزاری رویداد قزوین شناسی در آبان ماه شاهد برگزاری یک رویداد بزرگ علمی و پژوهشی باشیم. دکتر نوریان، دبیر اجرایی همایش و عضو هیات علمی دانشگاه بیان کرد: دبیرخانه همایش قزوین شناسی از شهریور ماه سال گذشته با یک کارورزی به صورت رویداد علمی، فرهنگی و اجتماعی تحت عنوان پیشرفت و تمدن دانشگاه جامع گرا در روز قزوین فعالیت خود را آغاز کرد. وی افزود: در عرصه علمی، اجرایی و مذاکرات با مراکز متعدد از جمله فعالیت‌هایی بود که دبیرخانه همایش پیگیر آنها بود ما طی این مدت با وزارت خارجه،  انجمن دوستی ایران و سایر کشورها، ادارات متعدد استانی از جمله ارشاد و استانداری در ارتباط بودیم و ارتباطات ما با بخش‌های اداری و اجرایی کشور برای رقم خوردن این اتفاق خوب علمی ادامه خواهد داشت. نوریان ابراز کرد: فعالیت‌هایی که ما برای ارتباط‌گیری با مراکز علمی و بین المللی داشتیم با کمک معاونت بین المللی دانشگاه انجام شد که در راستا آن نامه‌نگاری‌ها و اطلاع‌رسانی‌ها در سطح بین المللی صورت گرفت که امیدواریم این ارتباطات منجر به حضور افراد شاخص بین المللی در دانشگاه شود. دبیر اجرایی همایش ابراز کرد: رویداد قزوین شناسی نخستین رویدادی است که در سطح استان و چه بسا کشور به این شکل برگزار می‌شود. وی مطرح کرد: قزوین یک شهر فرهنگی و تمدنی است که معرفی این فرهنگ و تمدن وظیفه شهروندان و دانشگاه به عنوان عضوی از شهر است. دبیر اجرایی همایش با بیان اینکه در دانشگاه رشته‌های دانشگاهی مرتبط بسیاری برای بروز و ظهور در این عرصه وجود دارد تشریح کرد: ما برای توسعه فرهنگی نیازمند توجه دو سرمایه اجتماعی و فرهنگی هستیم و وضعیت‌هایی که در بوم زیست دانشگاه‌ها است باید مورد توجه قرار بگیرد که معرفی بوم زیست در سطح بین الملل  از جمله این اقدامات است. وی در پایان با بیان اینکه نیازمند توجه و حمایت مسئولین دانشگاه هستیم گفت: نقص وجود ارتباطات بین المللی و برقراری و توسعه این ارتباطات از حداقل  دستاوردهای همایش قزوین است. وجود منابع و شبکه‌های آبی از دوره پیش از اسلام در بویین زهرا/کشف 42 مهر استوانه‌ای نمود تعاملات سیاسی در هزاره پیش از میلاد است در ادامه دکتر مصطفی ده پهلوان، عضو کمیته علمی همایش اظهار کرد: پژوهش های ما در منطقه سگزآباد از سال ۹۳ آغاز شد و طی این پژوهش متوجه شدیم این منطقه در هزاره اول محوطه مهمی بوده و بحث منابع و شبکه آبی در این منطقه وجود داشته است. عضو و نایب رئیس انجمن علمی باستان شناسی ایران بیان کرد: بررسی محیطی این منطقه نشان می‌داد قدمت این منطقه به هزاره‌های پیش از میلادی باز می‌گردد که ما طی دو پروژه متوجه شدیم ۱۱۵ رشته قنات در بویین زهرا وجود داشته است. وی  تصریح کرد: بویین زهرا به معنای سرزمین چشمه های مقدس است چرا که تراکم و تعداد زیادی چشمه و قنات در این منطقه وجود دارد و مسئله آب در این حوزه بسیار حائز اهمیت است. سرپرست موسسه باستان شناسی دانشگاه تهران تاکید کرد: از سوی دیگر این منطقه بستر شکل گیری رویدادهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی بوده و پژوهش های ما منجر به کشف ۲۰ هزار هکتار گورستان در عصر آهن ۲ و ۳ شد که این کشفیات شامل بقایای انسانی، جانوری، گیاهی، ظروف، ابزار جنگ و زیورآلات بود و مقالات بسیاری در این حوزه نیز جمع‌اوری و تدوین شد. وی ادامه داد: ما طی این دوره از کاوش‌ها تنها موفق به کاوش در ۳۰۰ متر مربع از این منطقه شدیم در حالیکه وسعت بررسی این منطقه بسیار است و بهتر است سایت موزه و یا مرکز پژوهشی پویای در این منطقه وجود داشته باشد تا بخش‌های مغفول مانده این بخش به خوبی مورد بررسی و کاووش قرار بگیرد. این مسئول تاکید کرد: مواد کفش کشف شده در  منطقه بویین زهرا نشان از جمعیت بزرگی است که در جنوب قزوین زندگی می کردند. وی تشریح کرد: پس از زلزله سال ۴۱ در بوئین زهرا قنات ها از بین رفت و محوطه مورد هجوم قرار گرفت و اشیا یافته شده برای  جبران بحران به اشخاص خارجی فروخته شد که در نتیجه لایه بالایی این تپه نابود شد. این مسئول با تاکید براینکه بررسی و تعیین عرصه محوطه قبرستان و تپه گورستان در ۵ فصل مورد شناسایی قرار گرفت عنوان کرد: مواد یافت شده نشان میدهد تعاملات و ارتباطات فرهنگی و سیاسی این منطقه با مناطق مجاور بسیار بوده است چنانچه ۴۲ مهر استوانه ای کشف شده در این بخش نشان از آن دارد که برخی از مهره‌های یافت شده از جنس ایالت آشوری هستند و این امر بیانگر آن است که  این منطقه با ایالت آشوری و مناطق زیر سلطه آن در تعامل بوده که طی کاووش‌های انجام شده بخشی از این مقالات مربوط به مهره ها در مجله معروف ایران چاپ شده است. وی تصریح کرد: دوره تاریخی باستان شناسی نیمه شمالی، در هزاره پیش از میلاد تا آغاز اسلام نشان می‌دهد در این منطقه مجموعه‌ای پربار از موضوعات پژوهشی و علمی وجود دارد  که متاسفانه خاموش مانده است. این مسئول بیان کرد: باتوجه به اهمیت دشت قزوین در حوزه باستان شناسی لازم است قزوین مورد توجه و بازنگری محققان و پژوهشگران داخلی و خارجی قرار بگیرد و بخش‌های مغفول مانده این بخش از تاریخ مطرح شود. دستاورد همایش قزوین شناسی در قالب دانش‌نامه جمع‌آوری می‌شود همچنین در پیش نشست همایش قزوین شناسی پیش از اسلام دکترمحسن بهرام نژاد، دبیر همایش اظهار کرد: برگزاری رویداد قزوین شناسی،جزو برنامه‌های مهم در دانشگاه و استان محسوب می‌شود و این رویداد مقدمه‌ای برای تشکیل بنیاد قزوین شناسی است. دبیر برگزاری همایش قزوین شناسی پیش از اسلام بیان کرد: در این بنیاد در نظر گرفته شده هر دوسال یکبار همایش ملی و بین المللی برگزار شود و طی برگزاری آن فرصتی برای پژوهشگران و استادان فراهم شود تا دستاوردهای علمی و پژوهشی خود را در ارتباط با قزوین عرضه و ارائه کنند. وی افزود: اولین نشست  همایش قزوین مختص به دوران پیش از تاریخ اسلام است که به اهمیت دشت قزوین و پیشینه تاریخی این سرزمین می‌پردازد که در این بین دانشگاه پیش قدم شده تا این رویداد با حضور گرم صاحب اندیشان در سطح عالی برگزار شود و  نتایج آن در اختیار عموم قرار بگیرد. معاون آموزشی دانشگاه تاکید کرد: اهداف بنیاد قزوین این است که به تدریج دستاوردهای این همایش را به صورت متوالی در یک دانش نامه ملی جمع‌آوری شود که اهمیت علمی آن بر همه ما معرض خواهد بود و پژوهشگران، تاریخ مندان و علاقمندان نیز از آن بهره ببرند. وی تصریح کرد: در این نشست، دشت قزوین که سابقه تاریخی شش یا هفت هزار سال پیش از میلاد مسیح را دارا است مورد بررسی قرار می‌گیرد که در این بین نباید از زحمات پنجاه ساله عزت الله نگهبان در راستای حفظ میراث ارزشمند تاریخی غافل شد. دکتر بهرام نژاد ادامه داد: در تلاشیم تا بتوانیم با برگزاری نشست تخصصی و حرفه‌ای همایش بین المللی قزوین در تاریخ پیش از اسلام واقعیت‌ها و میراث ارزشمند را دقیق‌تر و بهتر عرضه کنیم که در بین حضور اندیشمندان و محققان تاریخ و فرهنگ سبب غنی شدن این همایش خواهد شد. وی تاکید کرد: گروه باستان شناسی به نام بزرگ نردی همچون عزت الله نگهبان درخصوص مطالعات دشت قزوین نیازمند انتشار مجله در این خصوص است که به اهمیت منطقه در حوزه فرهنگی و تمدنی کمک می کند چنانچه این منطقه به زعم باستان شناسی در عصر کشاورزی نیز صاحب تمدن است. دبیرهمایش در پایان گفت: در این همایش حمایت ریاست دانشگاه، موسسات و دانشگاه‌های دیگر، دانشگاه تهران، موسسه مطالعات باستان‌شناسی، وزارت امور خارجه، ارشاد، استانداری و دانشگاه آزاد بسیار ملموس است. اهمیت آب در دوره‌های مختلف تاریخ قزوین بسیار مشهود است همچنین در این نشست دکتر حمید طاهری، عضو کمیته علمی همایش اظهار کرد: نام قزوین از متون کهن و الفاظ مختلف گرفته شده و در ابتدا کشوین به عنوان یک واژه ترکیبی میانه و ساسانی و به معنای اورا باید دید یا شایسته دیدن بوده است. وی بیان کرد: دشت قزوین به عنوان دشتابی معروف بوده که این امر به اهمیت آب در قزوین باز میگردد که این مسئله به قدری حائز اهمیت بوده که سه آیین در فرهنگ عامه نیز به آن اشاره دارد. طاهری ادامه داد: آیین کوسه گلین، چمچه خاتون و پنجاه بدر در راستا  پاسداشت آب اجرا می‌شد که در آیین چمچه خاتون زنان با چمچه یا ملاقه آب را به سوی آسمان می‌پاچیدند و بااین کار طلب آب از آسمان می‌کردند یا در آیین پنجاه بدر مردم  بارش، باران و اب را پاس می‌داشتند. عضو هیات علمی دانشگاه ادامه داد: فریضه‌های بسیاری در حوزه سه‌شاخه شدن اقوام هند اروپایی و زبان مادها به عنوان قوم مستقر در این منطقه وجود دارد اما در فریضیه درخشان دیگری که در آن 24 هزار منبع قید شده اقوام هندشرقی پس از یخبندان در اطراف خلیج فارس متمکن بودند که استناد این امر به واژه کاملا ایرانی دجله در قلب سرزمین بین النهرین دلالت دارد و از سوی دیگر در یونان نام اسطوره یونانی اناهیتا نیز ایرانی است و این امر نمایانگر وجوو اشتراکات بین ایران و یونان است. وی در پایان گفت: در حوزه زبان دوره پیش از اسلام در قزوین شناسی مانیازمند تحقیقات و پژوهش‌های فراوانی هستیم که لازم است برای دستیابی به اطلاعات به بررسی زبان فارسی و بررسی یک گام پیش از زبان فارسی اقدام کنیم. قدمت قزوین به شکل‌گیری دوره کشاورزی و روستا نشینی باز می‌گردد در این نشست دکتر حسن فاضلی، عضو کمیته علمی همایش اظهار کرد: طی تحقیقات انجام شده بنظر می‌رسد نخستین اقدام کشاورزی و دامداری در رشته کوه زاگرس و در دشت قزوین حدود 8 هزار سال پیش شکل گرفته و انقلاب کشاورزی نیز برای نخستین بار در این منطقه شکل انجام شده است. استاد باستان شناسی دانشگاه تهران علت ناملایمات کنونی را عدم شناخت دقیق تاریخ دانست و بیان کرد: تحولات مهم سیاسی،  اجتماعی و فرهنگی بسیاری در این منطقه انجام شده است و در حوزه جمعیت نیز پیشرفت چشمگیری در هزاره‌های میلادی مشاهده می‌شود و نخستین مهاجرت‌ها به چین نیز در این زمان انجام شده است اما متاسفانه در هزار سوم و در زمان ورود به دوره شهرنشینی دشت قزوین دچار فروپاشی شد. وی ادامه داد: اولین سفالینه‌های قزوین به 6 هزارسال قبل از میلاد مسیح بازمیگردد که حکایت از رژیم غذایی و ظروف نگهداری غذا دارد از سوی دیگر گیاهان خوراکی و دامی نیز در این منطقه یافت شد که نشان می‌دهد مردم از غذای گرم نیز استفاده می‌کردند. دکتر حسن فاضلی با اشاره به اینکه در این مناطق بقایای معماری و نوع سکونت مردم نیز مشخص شده است تاکید کرد: 5 هزار و 300 سال پیش از میلاد دوره مس و سنگ بوده که این دوره باعث ایجاد شکاف اجتماعی  و شکل‌گیری نخسین طبقات اجتماعی می‌شود. وی افزود: در دوره‌های آغازین روستا نشینی زنان با تغییر ذایقه غذایی بیشتر از گذشته بارور می‌شدند که این امر در افزایش جمعیت بسیار اثرگذار بود و طبق تحقیقات عزت الله نگهبان زنان در معبد زایش داشتند و کاووش‌های گورستان‌های اطراف معبد نقوش نشان می‌دهد با فرآیند دفن متوفی افراد شاخص در کنار معبد دفن شده و در این فرآیند شاهد آن بودیم که اشیا گران قیمت نیز به همراه متوفی دفن می‌شدند. وی تاکید کرد: در هزار چهارم مس، نقره و طلا در این منطقه تولید شد و سطح تجارت‌ها به گونه‌ای بود که جاده ابریشم راه اندازی شد از سوی دیگر تحقیقات و یافته‌ها حاکی از تسلط محساباتی و اقتصادی مردم این منطقه است که نشان می‌دهد مردم در شمارش از واحدمحاسباتی برخوردار بودند. وی در پایان گفت: ما باید بتوانیم قزوین را به لحاظ باستان شناسی در سطح بین المللی مطرح کنیم و از این راه به توسعه اقتصادی که پاک ترین نوع درآمد زایی است برسیم. منابع اصلی توسعه فرهنگی تجسّد یافتن، عینیّت یافتن و نهادینه شدن است دکتر محمد بهرام زاده، معاون پژوهشی بنیاد ایرانشناسی در پیش نشست نخستین همایش قزوین شناسی پیش از اسلام اظهار کرد: توسعه فرهنگی عبارت است از دگرشی که از طریق به هم پیوستن پایدار عناصر فرهنگی در یک جامعه معین صورت می پذیرد و بر اثر آن جامعه کنترل مؤثر تری را بر محیط طبیعی و اجتماعی اعمال می کند. معاون پژوهشی بنیاد ایرانشناسی بیان کرد: علت اصلی پیدایش رویکرد توسعه فرهنگی الزام بهره گیری از الگو هایی غیر از الگو های توسعه غربی و تمهید مؤثر برای توسعه درون زا بر اساس پردازش ارزشهای بومی، ملّی و محلّی است وی با تاکید براینکه منابع اصلی توسعه فرهنگی تجسّد یافتن، عینیّت یافتن و نهادینه شدن است عنوان کرد: توسعه فرهنگی بر توسعه اقتصادی، توسعه فناوری، منابع طبیعی و توسعه عمرانی نقش محوری دارد. این مسئول گفت: از ویژگی‌های توسعه فرهنگی می‌توان به شکل‌گیری  بر اساس ارزش ها و اخلاق، مبتنی بر سنّت های تاریخی، مبتنی بر پژوهش های ژرف و تطبیقی، واجد شرایط برنامه ریزی و سیاست گذاری  و دارا بودن خاصیت ملّی و محلّی اشاره کرد. وی در پایان گفت: از جمله دستاوردهای توسعه فرهنگی و ایران شناسی می‌توان به ایجاد تعلق به هویت ملی، پویایی و نشاط فرهنگی، هضم و رفع تزاحم جهانی سازی، توسعه گروه های مرجع فرهنگی، برقراری سنخیت فن آوری و نظامات فرهنگی و اجتماعی، رواداری افکار و اذهان عمومی در برابر نارسیسم و فرد گرایی، حذف فرهنگ قانون گریزی وتبلیغ و اشاعه مصادیق اخلاق ملی و اعتقادی همچون احسان، وفاداری، دگرخواهی و اعتماد عمومی اشاره کرد. گفتنی است همایش بین المللی قزوین شناسی ۲۳ و ۲۴ آبان ماه به میزبانی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) برگزار خواهد شد.